سیاست‌گذاری اقتصادی بخش فرهنگ؛ بررسی اثر سیاست تنظیمی کپی‌رایت بر درآمد نویسندگان ادبی در ایران

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

دکترای سیاست گذاری فرهنگی، عضو انجمن بین المللی اقتصاد فرهنگ

چکیده

قدیمی‌ترین سیاست ‌تنظیمیِ بخش فرهنگ، قانون حمایت از مولفین، مصنفین و هنرمندان (کپـی‌رایت) است که بیش از 50 سال از تدوین و اجرای آن در کشور می‌گذرد. لیکن تبعاتِ اقتصادی این سیاست به ندرت بررسی شده است.
چارچوب مفهومی این بررسی بر اساس پژوهش‌های کلیدیِ اقتصاد کپی‌رایت دربارۀ اعطای حقوق انحصاری کپی‌رایت به مثابه مشوق‌های اقتصادی شکل گرفته است. روش پژوهش کمی و به شیوۀ پیمایش بوده است. رگرسیون خطی چندگانه و همبستگی ناپارامتریک تکینک‌های تحلیل داده‌ها بوده که با استفاده از نرم‌افزارِ SPSS 23 انجام شده است.
یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد درآمد ناشی از کپی‌رایت در میان نویسندگان ایرانی حداکثر 4% از میانگین درآمد خلاقِ آن‌ها را تشکیل می‌دهد. بر اساس نتایجِ تحلیلِ رگرسیون چندگانه، متغیر «تخلف در قرارداد» اثر مستقیم و منفی بر درآمد کپی‌رایتی نویسندگان دارد. مدل به دست آمده نشان می‌دهد چنان‌چه تخلف در قرارداد یک سطح کم‌تر شود، درآمد کپی‌رایتی آن‌ها حدود 124% افزایش می‌یابد. متغیر «تعداد کتاب‌های ترجمه شدۀ نویسنده به زبان دیگر» اثر مستقیم و مثبت بر درآمد ناشی از کپی‌رایت دارد و به ازای داشتن یک کتاب ترجمه شده به زبان دیگر، 175%به درآمد کپی‌رایتی‌ِ نویسندگان افزوده می‌شود.
در نهایت می‌توان گفت: روابط میان متغیرها و جهت اثرگذاری در راستای هدف سیاست‌گذار بوده، اما این تأثیر بسیار اندک بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Economic Policymaking in the Cultural Sector; On the Effects of Copyright Regulatory Policy on Iranian Literary Writers’ Income

نویسنده [English]

  • Hamidreza Sheshjavani
PhD in Cultural Policymaking; Member of ACEI (International Association of Cultural Economics)
چکیده [English]

The oldest regulatory policy in the cultural sector is the Authors’ Protection (Copyright) Law whose development and implementation dates back to more than fifty years ago. The economic impacts of this policy, however, have rarely been the subject of research.
The conceptual framework of this study has been based on key copyright economics research dealing with copyrights as economic incentives (Watt, 2013, Towse, 2001). The research method follows a quantitative approach and a survey design. The sample included 91 literary writers which were randomly selected from among 586 writers. Categorization, coding, and data analysis were performed using SPSS 23 software program, and the techniques employed for analyzing the data were multiple linear regression and non-parametric correlation.
The findings reveal that copyright earnings are very low among Iranian literary writers, constituting a maximum of 4% of their average creative income. Multiple-job-holding increases as the copyright income decreases. The result of the multiple linear regression showed that the variable “breach of contracts” has a direct and negative effect on the copyright income. The model also shows that if the “breach of contract,” were to decrease one more level, the copyright income would increase by around 124 percent. The variable “number of books translated to other languages” showed a direct positive effect on the copyright income, as with each translated book the copyright income would rise by 175 percent. Overall, it can be concluded that although the connection between variables and the direction of influence have been in alignment with the policymaker’s intention, the influence has been insignificant.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cultural Economics
  • Writers’ Labor Market
  • Copyright
  • Economic Policymaking in the Cultural Sector JEL Classification: Z11
  • Z18
  • N35
  • J01
  • L43
خانه کتاب (1399)، گزارش آماری کتاب­های منتشر شده مابین 01/01/96 تا 01/01/99 بزرگسال دیویی ادبیات.
شش­جوانی، حمیدرضا (1398)، راهنمای حقوق مالکیت هنری تعیین مسایل: مصاحبه با هنرمندان و حقوق‌دانان، تهران: نشر آوای فرزانه
میرصفیان، لیلا، حسین پیرنجم الدین، و داریوش نژادانصاری (1398)، «اقتصاد ترجمه: برآورد تابع درآمدی مترجمان ادبی ایران»، در: دوفصل‌نامۀ  بررسی مسائل اقتصاد ایران، س 6، ش 1.
Frey, Bruno S. (2019), Economics of Art and Culture, Cham: Springer
Watt, Richard (2013), Handbook on the Economics of Copyright, Cheltenham: Edward Elgar
Hughes, Justin (2003). “Fair Use across Time”, UCLA Law Review, vol. 43:
Johnson, R. A. and Bhattacharyya, G. K. (2009), Statistics: principles and methods, Hoboken: John Wiley & Sons.
Kretschmer, Martin and Hardwick, Philip (2007) Authors’ Earnings from Copyright and Non-Copyright Sources: A Survey of 25,000 British and German Writers, Bournemouth University, <https://ssrn.com/abstract=2619649>
Mincer, Jacob A. (1974), Schooling, Experience, and Earnings, New York: National Bureau of Economic Research.
Pym, A., Grin, F., Sfreddo, C., and Chan, A. (2012), The status of the translation profession in the European Union. Brussels: European Commission.
Throsby, David (2008). “The concentric circles model of the cultural industries”, Cultural Trends, vol. 17, no. 3
Towse, Ruth (2001), Creativity, Incentive and Reward: An Economic Analysis of Copyright and Culture in the Information Age, Cheltenham: Edward Elgar
Towse, Ruth (2014), Advance Introduction to Cultural economics, Cheltenham: Edward Elgar
Towse, Ruth (2020) “Creators’ and Performers’ earnings from copyright”, in Teaching Cultural Economics, by Trine Bille, Anna Mignosa, and Ruth Towse, Cheltenham: Edward Elgar
Towse, Ruth (2003) Copyright Policy, Cultural Policy and Support for Artists in The Economics of Copyright: Developments in Research and Analysis by Wendy Gordon and Richard Watt Cheltenham: Edward Elgar
Wassall, Gregory and Neil O. Alper (1985). “Occupational Characteristics of Artists: A Statistical Analysis”, Journal of Cultural Economics, vol. 9, no. 1
WIPO (2016), Guide on Surveying the Economic Contribution of the Copyright Industries. Revised edition. Geneva: WIPO
Zwar, J., David Throsby and T. Longden (2015), Authors' income. (Australian authors Industry Briefs; No. 3), Sydney: Macquarie University.