بررسی اثرات نامتقارن رابطه مبادله بر تراز تجاری ایران: آزمون منحنی‏ های J و S با استفاده از روش NARDL

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه ولی‏عصر رفسنجان

2 کارشناس ارشد برنامه‏ریزی سیستم‏های اقتصادی، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه ولی‏عصر رفسنجان

چکیده

در این پژوهش، به بررسی کشش ‏پذیری تراز تجاری ایران از رابطه مبادله در قالبی غیرخطی و نامتقارن در بازه زمانی 2018-1978 پرداخته شده است. بر اساس شواهد، برخلاف نتایج حاصل از برآورد خطی الگوی ARDL که نشان داد رابطه مبادله در کوتاه‏ مدت و بلندمدت اثری مثبت بر تراز تجاری دارد؛ با بررسی مدل غیرخطیNARDL ، رابطه مبادله و قیمت نفت اثراتی نامتقارن بر تراز تجاری نشان دادند. تأثیر اثر افزایشی رابطه مبادله بر تراز تجاری در کوتاه ‏مدت برابر با 5831/0- و در بلندمدت برابر با 922/1 و معنادار مشاهده شد. درحالی‎‏که تأثیر اثر کاهشی رابطه مبادله بر تراز تجاری در کوتاه ‏مدت برابر با 4330/2 و بی‏ معنا و در بلندمدت برابر با 3412/0- و معنادار گزارش شد. به طوری که اثر افزایشی رابطه مبادله در کوتاه ‏مدت با کاهش تراز تجاری و در بلندمدت با بهبود تراز تجاری همراه بوده است. بنابراین رابطه مبادله در کوتاه‏ مدت و بلندمدت دارای اثرات نامتقارن بر تراز تجاری است و وجود منحنی S و منحنی J در اقتصاد ایران مورد تأیید قرار می‏گیرد. دیگر نتایج نیز نشان داد که افزایش‏ ها در قیمت نفت در کوتاه‏ مدت اثری مثبت و در بلندمدت اثری منفی بر تراز تجاری دارد؛ اما کاهش ‏ها با اثری معنادار همراه نبودند. به نحوی که بهبود قیمت نفت در کوتاه ‏مدت، سبب افزایش تراز تجاری می‎‏شود؛ اما در بلندمدت به کاهش تراز تجاری می‏انجامد. این وضعیت پدیده بیماری هلندی در ایران را تایید می‏ کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Asymmetric effects of terms of trade on Iran's trade balance: test of J and S curves through NARDL method

نویسندگان [English]

  • moslem ansarinasab 1
  • omid sattari 1
  • esmat zeynali 2
1 v
2 v
چکیده [English]

in this study, the elasticity of Iran's trade balance is investigated through terms of trade in a nonlinear and asymmetric format in the period 1978-2018. Based on the evidence, contrary to the results of linear estimation of ARDL, which showed that the terms of trade has a positive effect on the trade balance in the short and long term, examining the non-linear model of NARDL, terms of trade and oil prices showed asymmetric effects on the trade balance. The additive effect of terms of trade on the trade balance is observed in the short term equal to -0.531 and in the long term equal to 1.922, which are significant. On the other hand, the decreasing effect of terms of trade on the trade balance in the short term is equal to 2.4330 and is not significant; While in the long run, it is reported to be -0.3412 and significant. So that the increasing effect of terms of trade in the short run is associated with a decrease in the trade balance and in the long run with an improvement in the balance. Therefore, terms of trade have asymmetric effects on the trade balance in the short-term and long-term and the existence of S-curve and J-curve is confirmed in the Iranian economy. Other results show that increases in oil prices have a positive effect on the trade balance in the short term and a negative effect on the long term; But the reductions do not have a significant effect. In a way, the improvement of oil prices in the short run will increase the trade balance; But in the long run, it will reduce the trade balance. This situation confirms the phenomenon of Dutch disease in Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Terms of trade
  • Trade balance
  • Iranian Economy
  • Liner ARDL method
  • nonlinear NARDL method. JEL Classification: F19
  • F32
  • O53
  • C32
ابراهیمی, مریم, هژبر کیانی, کامبیز, معمار نژاد, عباس, غفاری, فرهاد. (1397). بررسی اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاری ایران و چین با رویکرد ARDL غیرخطی. اقتصاد مالی ، 12(44)، 21-40.
ابراهیمی, مریم, هژبر کیانی, کامبیز, معمارنژاد, عباس, غفاری, فرهاد. (1398). مقایسه اثرات نامتقارن نوسانات نرخ ارز بر تراز تجاری ایران با دو کشور آلمان و ترکیه. اقتصاد و تجارت نوین, 14(3), 1-17.
افشاری، زهرا و صادقی، سمیه. (1389). اثر تکانه‌های رابطه مبادله بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای عضو اوپک. مطالعات اقتصاد بین‏الملل، 21(2)، 80-63.
انصاری‏نسب، مسلم، فرزام، وحید و بلوچی، زبیده. (1398). بررسی اثر نرخ ارز بر اقتصاد شهرهای تجارت‌محور اقتصاد ایران مطالعه موردی شش شهر ساحلی: کیش، قشم، چابهار، انزلی، اروند و ارس. اقتصاد شهری، 4(2)، 76-55.
انصاری نسب، مسلم و محمدی، زهرا. (1398). بررسی رفتار غیرخطی نرخ ارز در ایران: شواهدی از الگوی مارکوف سوئیچینگ. بررسی مسائل اقتصاد ایران، 6(1)، 40-21.
تاری، فتح‌اله، اسماعیل‌پور مقدم، هادی و دهباشی، وحید. (1397). بررسی منحنی J در روابط تجاری ایران براساس رویکرد تراز تجاری کل. اقتصاد و تجارت نوین، 13(3)، 72-57.
راسخی, سعید، منتظری، مجتبی و پاشا زانوس, پگاه. (1393). واکنش غیرخطی نامتقارن تراز تجاری به تغییرات نرخ واقعی ارز: مطالعه موردی ایران. فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی, 2(8), 41-62.‎
صرافی زنجانی، محمد و مهرگان، نادر. (1397). اثر نامتقارن ریسک نرخ ارز بر شاخص سهام صنایع صادرات محور با استفاده از مدلNARDL . فصلنامه تحقیقات مدل سازی اقتصادی، 9(33)، 116-89.
طیبی، سید کمیل، شیرازی، همایون و سخندانی، نرگس. (1394). تحلیل منحنی S در روابط دوجانبة تجاری ایران و شرکای عمدة تجاری (1371-1390). مجله تحقیقات اقتصادی، 50 (1)، 167-147.
کازرونی، علیرضا، محمد‏پور، سیاوش و فشاری، مجید. (1390). بررسی اثر منحنی‏های J و S در اقتصاد ایران. سیاست‏های اقتصادی، 87 (2)، 20-3.
عریانی، بهاره، حیدری، حسن و نعمت‌الهی، سمیه (1391). شوک‌های رابطه مبادله و تراز تجاری در ایران: آیا اثر هاربرگر-لارسن-متزلر وجود دارد؟. فصلنامه پژوهش‏ها و سیاست‏های اقتصادی، 20(63)، 188-171.
منجذب، محمدرضا و نصرتی، رضا. (1397). مدل‏های اقتصادسنجی پیشرفته. تهران، مؤسسه کتاب مهربان نشر.
یزدانی، مهدی و جنگی، رحیم. (1395). نرخ ارز حقیقی و سازوکار منحنی J و S بین ایران و شرکای برتر تجاری. اقتصاد و الگو سازی، 7(28)، 53-31.
Aizenman, J., Edwards, S., & Riera-Crichton, D. (2012). Adjustment patterns to commodity terms of trade shocks: the role of exchange rate and international reserves policies. Journal of International Money and Finance31(8), 1990-2016.
Akkay, R. C. (2015). S-curve dynamics of trade between Turkey and her trading partners. International Journal of Economics and Administrative Studies, 8(15), 179–192.
Ali, S. Z., & Anwar, S. (2018). Anticipated versus unanticipated terms of trade shocks and the J-curve phenomenon. Journal of International Money and Finance, 81, 1-19.
Backus, D.K. (1993). Interpreting comovements in the trade balance and the terms of trade. Journal of International Economics, 34(3-4), 375–387.
Backus, D.K., Kehoe, P.J., & Kydland, F.E. (1994). Dynamics of the trade balance and the terms of trade: The J curve. American Economic Review, 84(1), 84–103.
Bahmani-Oskooee, M., & Jamilov, R. (2014). Export diversification and the S-curve effect in a resource-rich state: evidence from Azerbaijan. Economic Change and Restructuring, 47(2), 135-154.
Canto, V. & Wiese, A. (2018). Chapter 14 - Protectionism, Devaluation, and the Terms of Trade. Economic Disturbances and Equilibrium in an Integrated Global Economy, 131-136.
Dickey, D.  & Fuller, W. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Econometrica, 49,1057-1072.
Dungey, M. (2004). Identifying terms of trade effects in real exchange rate movements: evidence from Asia. Journal of Asian Economics15(2), 217-235.
Engle, R. F., & Granger, C. W. (1987). Co-integration and error correction: representation, estimation, and testing. Econometrica: journal of the Econometric Society, 251-276
Gantman, E. R., & Dabós, M. P.  (2018). Does trade openness influence the real effective exchange rate? New evidence from panel time-series. SERIEs9(1), 91-113.
Gheorghe, F. V., Simion, A. E., & Zaman, G. (2018). Terms of Trade and Efficiency of External Transactions in Romania. Romanian Statistical Review, (2), 15-31.
Gujarati, D. N., & Porter, D. C. (2009). Basic Econometrics. Americans, NY: McGraw−Hill Companies.
Hamori, S. (2008). Trade Balances and The Terms of Trade in G-7 Countres:  Penal Cointegration Approach. Applied Econometrics and International Development, 8(2), 13-22.
Harberger, A. C. (1950). Currency Depreciation, Income and the Balance of Trade, Journal of Political Economy, 58, 47-60.
Hoang, T., Lahiani, A. & Heller, D. (2016). Is Gold a Hedge Against Inflation? New Evidence from a Nonlinear ARDL Approach. Economic Modelling, 54, 54- 66.
Jareño, F., de la O González, M., Tolentino, M., & Sierra, K. (2020). Bitcoin and gold price returns: a quantile regression and NARDL analysis. Resources Policy, 67, 101666.
Korkmaz, A., & Bilman, M. E. (2017). The S-curve behaviour of the trade balance: A stepwise procedure. Foreign Trade Review, 52(1), 1-14.
Kudaisi, B., & Olomola,  P. A. (2019). Current Account Balance and External Shocks in Nigeria. African Journal of Economic Review, 7(2), 131-146.
Kulish, M., & Rees, D. M. (2017). Unprecedented changes in the terms of trade. Journal of International Economics, 108, 351-367.
Laursen, S. and Metzler L.A. (1950). Flexible exchange rates and the theory of employment, Review of Economics and Statistics, 32, 281-299.
Loh, L. H., Khoo, M. R., Lee, Y. Z., Tan, J. M., & Wong, P. K. (2017). The Determinants of House Prices fromMacroeconomics Perspective in Malaysia (Doctoral dissertation, UTAR).
Marques, A. C., Fuinhas, J. A., & Tom, C. (2019). Energy efficiency and sustainable growth in industrial sectors in European Union countries: A nonlinear ARDL approach. Journal of Cleaner Production239, 118045.
Mendoza, E.G. (1992). The effects of macroeconomic shocks in a basic equilibrium framework. IMF Staff Papers, 39 (4), 855–889.
Mendoza, E.G. (1995). The terms of trade, the real exchange rate and economic fluctuations. International Economic Review, 36 (1), 101–137
Nkoro, E. & Uko, A.K. (2016). Autoregressive Distributed Lag (ARDL) cointegration technique: application and interpretation.  Journal of Statistical and Econometric Methods, 5(4), 63-91.
Ohyama. M. (1991). Exchange rate, terms of trade and the current account. In Trade Policy, and International Adjustment (pp. 195-221). Academic Press.
Obstfeld, M. (1982). Aggregate spending and the terms of trade: Is there a Laursen-Metzler Effect? Quarterly Journal of Economics, 97, 251-270.
Organization of the Petroleum Exporting Countries. (2019). OPEC basket price.
Ostry, J.D. (1988). The balance of trade, terms of trade and the real exchange rate: An intertemporal
optimizing framework. IMF Staff Papers, 35(4), 541–573.
Otto, G. (2003). Terms of trade shocks and the balance of trade: there is a Harberger–Laursen–Metzler effect. Journal of International Money and Finance, 22(2),155–184.
Patnaik, I., Bhattachary, R., & Pundit, M. (2013). Emerging economy business cycles: Financial integration and terms of trade shocks. WP/13/119, International Monetary Fund Working Paper, IMF. https://doi.org/10.5089/ 9781484354605.001. 1-20.
Persson, T., & Svensson, L. E. (1985). Current account dynamics and the terms of trade: Harberger-Laursen-Metzler two generations later. Journal of Political economy, 93(1), 43-65.
Phillips, P & Perron, P. (1988). Testing for a Unit Root in Time Series Regression. Bimetrika, 75, 335-346.
Rhee, H.J. (2014). Trade balance between Korea, China and Japan implemented by the Scurve. Advanced Science and Technology Letters, 57, 5–9.
Sadiku, L., Fetahi-Vehapi, M., Sadiku, M., & Berisha, N. (2015). The persistence and determinants of current account deficit of FYROM: an empirical analysis. Procedia Economics and Finance33, 90-102.
Schorderet, Y. (2001). Revisiting Okun's Law: an Hysteretic Perspective. University of California at San Diego, Economics Working Paper Series.
Shafiullah, M., Islam, F. & Navaratnam, R. (2018). The Harberger–Laursen–Metzler effect: evidence from five SAARC countries. Empirical Economics, 1-29.
Skare, M., D. Tomić, & Porada-Rochoń, M. (2019). Testing Nonlinear Dynamics in Terms of Trade with Aggregated Data: Implications for Economic Growth Models. Engineering Economics, 30(3), 316-325.
Svensson, L.E.O., & Razin, A. (1983). The Terms of Trade and the Current Account: The Harberger-Laursen-Metzler Effect. Journal of Political Economy 91(1), 97-125.
Tekgüol, Y.B. (2017). Harberger-Laursen-Metzler Etkisi: Türkiye Ekonomisi Üzerine Ekonometrik Bir Analiz. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler FakültesiDergisi24(2), 649-663.
Tomić, D. (2019). Empirical evidence of an S-curve in Croatia. Economic Research-Ekonomska Istra_Zivanja, 32(1), 2212–2230.
World Development Indicators. (2019). Data Bank.