برآورد انواع کشش‌های مالیاتی در ایران: رویکرد رگرسیون چندکی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشکده اقتصاد و کارآفرینی، کرمانشاه، ایران:

2 دانشیار اقتصاد دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشکده اقتصاد و کارآفرینی، کرمانشاه، ایران

10.30465/jnet.2023.41682.1906

چکیده

مالیات از جمله متغیر های کلان اقتصادی است که نقش و جایگاهی ویژ ه در سیاست های مالی و همچنین عملکرد اقتصاد کلا ن دارد و دارای اثرات گسترده توزیعی نیز در اقتصاد است. شناخت و درک حساسیت منابع مختلف درآمد مالیا تی، می تواند زمینه را برای اخذ تصمیمات مناسب تر در خصوص تعیین نرخ هر یک از پایه های مالیاتی، طی دوره های رونق و رکو د فراهم کند . هدف این مقاله برآورد انوع کشش های مالیاتی با رویکرد رگرسیون چندکی طی دوره زمانی 1398-1360 است. نتایج این مطالعه نشان داد که در کوانتایل های مورد بررسی، مالیات های مستقیم، مالیات بر درآمد، مالیات بر مشاغل، مالیات بر حقوق و مالیا ت بر ثرو ت در مقایسه با مالیات های کالا و خدمات، مالیات برشرکت ها، مالیات بر مستغلات و مالیا ت بر واردات به دلیل کشش بزرگ تر از یک و به ویژ ه در کوانتایل های بالا، به پایداری مالی درآمدهای دولت کمک بیشتری کرده اند. در سمت مقابل برخی از منابع مالیاتی مانند مالیات بر کالا و خدما ت، مالیات بر شرکت ها و مالیا ت بر واردا ت د لایل پایین بودن ثبات و پایدار ی مالی کم تری دا شته ا ند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Estimation of Various tax Elasticities in Iran: Quantile Regression Approach

نویسندگان [English]

  • mehdi shokrinia 1
  • MOJTABA ALMASI 2
  • ali falahati 2
1 PhD Student in Economics, Razi University of Kermanshah, Faculty of Economics and Entrepreneurship, Kermanshah, Iran
2 Associate Professor of Economics, Razi University of Kermanshah, Faculty of Economics and Entrepreneurship, Kermanshah, Iran
چکیده [English]

Tax is one of the determining variables of financial and distribution policies in the economy, Therefore, knowing and understanding the sensitivity of different sources of tax income to changes in economic growth plays an important role in determining the optimal rate of various types of tax bases. Taxes can make a significant contribution to improving the stability of government revenues and implementing policies to improve income distribution, Therefore, recognizing the effect of economic growth as one of the economic capacities has an important role in determining taxes. In this regard, this paper is done using the statistical evidence of Iran over 1981-2019 and using the quantile regression approach to estimate the asymmetric elasticity of tax to economic growth. The results show that there is a kind of asymmetry in tax elasticities and in high tax quantiles, the elasticity value is greater than one and this indicates the financial stability of government revenues in high quantiles. In addition, the low tax elasticity in the tax on goods and services, companies and imports indicates the low financial stability of the government in this type of taxes. Therefore, focusing on increasing the share of taxes with higher elasticity is the most important proposed policy for the government in order to increase revenues.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax elasticities
  • quantile regression
  • Sustainability of government revenues
  • economic growth JEL Classification: H20
  • E62
  • O40

مراجع

جعفری صمیمی، احمد، حسن زاده جزدانی، حسن (1380).اثر مالیات بر رشد اقتصادی: مروری بر تحلیل های نظری و تجربی، پژوهش‌های رشد و توسعه پایدار، 1 (2): 67-41.
حاجتی، امید، فرازمند، حسن؛ افقه، سید مرتضی، آرمن، سید عزیز، (1398) برآورد‌ کشش د‌رآمد‌ی و ظرفیت مالیاتی به تفکیک اجزای د‌رآمد‌های مالیاتی د‌ر استان خوزستان، فصلنامه برنامه و بودجه، ۲۴ (۴) :۱۲۴-۹۷
رفعت میلانی، مژگان؛ پژویان، جمشید، حسینی، سید شمس­الدین؛  غفاری، فرهاد، (1399) بررسی تاثیر مالیات محلی برتوزیع درآمد درکشورهای منتخب OECD و ارائه راهکارها ی جهت پیاده سازی مالیات‌های محلی دراقتصاد ایران، اقتصاد مالی،  14(53)؛ 44-21.
صادقی، حسین؛ اصغرپور، حسین؛ محمودزاده، محمود، (1383) کشش قیمتی و وقفه­های مالیاتی در ایران، مجله تحقیقات اقتصادی، 2(39)؛ 134-112.
عباسیان، عزت­اله؛ جعفری، محمد؛ نصیرالاسلامی، ابراهیم؛ محمدی، فرزانه، (1396) واکنش کشش­های بلندمدت و کوتاه­مدت پایه­های مالیاتی به ادوار تجاری در ایران، فصلنامه تحقیقات مدل­سازی اقتصادی، 8 (28)،  33-7.
کامیاب تیموری، رضا؛ کیقبادی، امیررضا؛ فرساد امان­اللهی، فرساد، (1400) شناسایی ریسک‌های قابل کنترل عدم تمکین مالیاتی با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری، فصلنامه اقتصاد مالی، 15(3): 302-269.
ماسگریو، ریچارد، و ماسگریو، پگی، (1372) مالیه عمومی در تئوری و عمل. ترجمه مسعود احمدی و یداله ابراهیمیفر، انتشارات سازمان برنامه و بودجه، مرکز مدارک اقتصادی ـ اجتماعی.
محمودزاده، محمود؛ ستوده­نیا، مریم، (1396) بررسی برآورد وقفه مالیاتی و کشش قیمتی به تفکیک گروه­های مالیاتی استان گلستان، پژوهشنامه مالیات، شماره33؛ صص: 147-117.
محمودزاده محمود، ستوده نیا مریم (1396). برآورد وقفه مالیاتی و کشش قیمتی به تفکیک گروههای مالیاتی استان گلستان . پژوهشنامه مالیات، ۲۵ (۳۳) :۱۴۷-۱۱۷.
مداح، مجید؛ نوروزی، زهرا، (1395) برآورد کشش شناوری مالیاتی به روش همجمعی، فصلنامه اقتصاد و الگوسازی، 7(27), 71-96.
عسکری علی (1392). کالبد شکافی اصلاح نظام مالیاتی کشور:چالش‌ها، برنامه‌ها و عملکرد نظام مالیاتی. فصلنامه سیاست های مالی واقتصادی، ۱ (۲) :۱۲۰-۸۵.
Belinga, V., Benedek, M. D., De Mooij, R. A., & Norregaard, M. J. (2014). Tax buoyancy in OECD countries. International Monetary Fund.‏
Kargbo, B. I. B., & Egwaikhide, F. O. (2012). Tax elasticity in Sierra Leone: A time series approach. International Journal of Economics and Financial Issues, 2(4), 432-447.
Bruce, D., Fox, W. F., & Tuttle, M. H. (2006). Tax base elasticities: a multi‐state analysis of long‐run and short‐run dynamics. southern economic Journal, 73(2), 315-341.
Brückner, M. (2012). An instrumental variables approach to estimating tax revenue elasticities: Evidence from Sub-Saharan Africa. Journal of Development Economics, 98(2), 220-227.
Khadan, J. (2020). Long and short-run tax buoyancies in small states''. Economics Bulletin, 40(1), 821-827.
Koenker, R., & Bassett Jr, G. (1978). Regression quantiles. Econometrica: journal of the Econometric Society, 46(1),  33-50.
Koenker, R., & Hallock, K. F. (2001). Quantile regression. Journal of economic perspectives, 15(4), 143-156.
Machado, R., & Zuloeta, J. (2012). The impact of the business cycle on elasticities of tax revenue in Latin America (No. IDB-WP-340). IDB Working Paper Series.
Moreno, M. A., & Maita, M. (2014). Tax elasticity in Venezuela a dynamic cointegration approach. Central Bank of Venezuela, 3(4), 1-37.
Musgrave, R. A. (1987). Tax Reform in Developing Countries. The Theory of Taxation in Developing Countries. Newbery, D. and Stern, N.
Opreana, A., Bunescu, L., & Mihaiu, D. M. (2009). The Budgetary Deficit-Between The Permissive Side And The Actual Economical Reality. Romanian Economic and Business Review, 4(3), 111.
Paolo, D; Jalles, J. (2017), How Buoyant is the Tax System? New Evidence from a Large Heterogeneous Panel, IMF Working Paper, WP/17/4
Powell, D. (2013). A new framework for estimation of quantile treatment effects: No separable disturbance in the presence of covariates,” RAND Working Paper Series WR-824-1.
Rivas, L. A. (2003). Income taxes, spending composition and long-run growth. European Economic Review, 47(3), 477-503.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 25 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 15 آبان 1401
  • تاریخ پذیرش: 22 آذر 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار