تأثیر توانمندی‌های مولد در پیچیدگی صادرات غیرنفتی مطالعة موردی کشورهای درحال‌توسعه

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 مربی اقتصاد بازرگانی گروه مطالعات بازرگانی خارجی، موسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

2 استادیار اقتصاد بازرگانی گروه مطالعات بازرگانی خارجی موسسۀ مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی

چکیده

یکی از محرک‌های اصلی پیچیدگی صادرات و تغییر در ساختار تولید کشورهای درحال‌توسعه میزان توانمندی‌های مولد (دانش انباشت‌شده) ‌است. سرمایه‌گذاری خارجی، واردات، سرمایة انسانی، کیفیت نهادها، تشکیل سرمایه، و... ازجمله مؤلفه‌های ایجادکنندة توانمندی‌های مولدند. یکی از اهداف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر مؤلفه‌های یاد‌شده در پیچیدگی صادرات غیرنفتی در کشورهای درحال‌توسعه است. اساساً این سؤال مطرح است که آیا تأثیرگذاری این عوامل در میزان پیچیدگی صادرات متناسب با سطح توسعه‌یافتگی کشورها متفاوت است؟ به‌این‌منظور، با استفاده از داده‌های تلفیقی سال‌های 1997 تا 2013 کشورهای درحال‌توسعه، میزان تأثیرگذاری این مؤلفه‌ها بررسی شد. آزمون هاسمن استفاده از مدل اثرات ثابت را تأیید کرده، ولی به‌دلیل وجود ناهم‌سانی واریانس و خودهم‌بستگی در مدل اثرات ثابت مدل نهایی به‌صورت FGLS  تخمین‌ زده شده است. نتایج نشان می‌دهد: 1. مؤلفه‌های ایجاد‌کنندة توانمندی‌ها بر پیچیدگی صادرات کشورهای درحال‌توسعه برحسب سطح درآمد متوسط، ‌بالا، و پایین مشابه و یک‌سان نیست؛ 2. متغیر موجودی سرمایة مستقیم خارجی تنها عاملی است که در هر سه دسته از کشورهای بررسی‌شده تأثیر معناداری در پیچیدگی صادرات کشورها داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Impact of Productive Abilities on the Exports Complexities in Developing Countries

نویسندگان [English]

  • Bita Norouzi 1
  • Yousef Hasanpour Karsalari 2
1 Researcher in Business Economics, Department of Business Studies, Institute of Business Studies and Research
2 Assistant Professor of Business Economics, Department of Business Studies, Institute of Business Studies and Research
چکیده [English]

One of the main drivers of exports complexity and changes in production structure in developing countries is productive abilities (accumulated knowledge). This paper aims to estimate the effectiveness of factors driving productive abilities on exports complexities of developing countries using a panel data for the period 1997-2013 and Generalized Least Squares method. The result shows that factors generating productive abilities on export complexities in developing countries are heterogeneous across income levels and that foreign direct investment is the only factor which has a significant impact on country’s export complexities. Developing countries need to increase their exports complexity through attracting foreign direct investment in order to achieve high economic growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Exports complexities
  • productivity abilities
  • developing countries
  • panel data. JEL Classification: F2
  • O14
  • F14
میرجلیلی، سید حسین (1394)، «سیاست صنعتی و تجاری در اقتصاد ساختاری جدید»، ارائه‌شده در میزگرد سیاست صنعتی و تجاری در مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی، تابستان.
حیدری، حسن، رقیه علی‌نژاد، و رعنا اصغری (1393)، «رابطة حاکمیت قانون و نرخ تورم، شواهدی از کشورهای منتخب منطقة MENA»، فصل‌نامة پژوهش‌های اقتصادی ایران، س 19، ش 60، پاییز.
 
International Labour Organization (2014), Transforming Economics, Making Industrial Policy Work for Growth, Jobs and Development, ILO.
International Monetary Fund (2012), “Structural Transformation and the Sophistication of Production”, IMF Working Paper.
Bonaglia, F. A. (2003). “Export Diversication in Low-Income Countries: An International Challenge After Doha”, OECD, Formerly Technical Paper, no. 209.
Dosi, G., S. Winter, and R. Nelson (2000), The Nature and Dynamics of Organizational Capabilities, New York, Oxford University Press.
Hausmann, Hwang, and Dani Rodrik (2007), “What You Export Matters”, Journal of Economic Growth, vol. 12.
Hausmann, R. (2011), Structural Transformation and Economic Growth in Latin America, The Oxford Handbook of Latin American Economics, New York, Oxford University Press.
Lall, S. (1992), “The Technological Structure and Performance of Developing Country Manufactured, Exports 1985–98”, Oxford Development Studies, vol. 28, no. 3.
Lucas, R. (1988), “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics, vol. 22, no. 1.
Nelson, R. (2008), “Economic Development from the Perspective of Evolutionary Economic Theory”, Oxford Development Studies, vol. 36, no. 1.
Paus, E. (2012), “Confronting the Middle Income Trap: Insights from Small Latecomers”, Studies in Comparative International Development, vol. 47, no. 2.
Rodrik, D. (2006), “What Is So Special about China’s exports?”, China and the World Economy, vol. 14, no. 5.
Romer, P. (1990), “Endogenous Technical Change”, Journal of Political Economy, vol. 98.
Richardson, G. B. )1972(, “The Organization of Industry”, in Economic Journal, vol. 82, no. 327.
Shujin, Z.et al. (2010), What Drives the Export Sophistication of Countries?, UK: University of Oxford.
Sutton, J. (2012), Competing in Capabilities: The Globalization Process, Oxford University.
Weldemicael, E. (2012), Determinants of Export Sophistication, The University of Melbourne.
Zhu, S. and X. Fu (2003), “Drivers of Export Upgrading”, Journal of World Development, vol. 221.