تأثیر متقاطع فراوانی منابع مالی با شاخص نهادی حکم‌رانی در توزیع درآمد در کشورهای اسلامی منتخب

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد، دانشکدۀ اقتصاد و علوم اجتماعی، دانشگاه بوعلی‌سینا همدان

2 کارشناس ارشد علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک

چکیده

در این تحقیق سعی شده است تأثیر متقاطع فراوانی منابع مالی با شاخص حکم‌رانی خوب در توزیع درآمد در کشورهای منتخب اسلامی طی دورۀ زمانی 1996 تا 2015 بررسی شود. جامعۀ آماری از هجده کشور اسلامی تشکیل شده است. مدل تحقیق با استفاده از داده‌های تابلویی پویا و به‌روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM) برآورد شد. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر منفی و به‌لحاظ آماری معنادار متغیر تقاطعی فراوانی منابع مالی با حکم‌رانی بر ضریب جینی در گروه کشورهای موردمطالعه است. درواقع، یافته‌ها بر این مسئله دلالت دارند که بهبود کیفیت شاخص‌های حکم‌رانی خوب، مطابق با تعریف بانک جهانی، باعث تخصیص بهینه و بهبود کارکرد منابع مالی در کاهش نابرابری درآمد می‌شود. هم‌چنین به‌منظور تفکیک شاخص‌های حکم‌رانی خوب شش متغیر تقاطعی برآورد و در قالب شش مدل مجزا تأثیر هریک در ضریب جینی برآورد شده است که همگی تأثیر منفی و به‌لحاظ آماری معنادار در ضریب جینی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Interaction Effects of Financial Sources Abundance and Good Governance Index on Income Distribution in Selected Islamic Countries

نویسندگان [English]

  • Abolfazl Shahabadi 1
  • Mohammad Farahmand 2
1 Associate Professor, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu-Ali Sina University
2 MA in Economics, Islamic Azad University Arak unit
چکیده [English]

In this research, the interaction effects of financial sources abundance and good governance on income distribution is studied for selected (18) Islamic countries in the period 1996-2015. The dynamic panel data model is estimated using the GMM method. The results of the study show the negative and statistically significant coefficient of the interaction term between the financial sources abundance and governance on Gini coefficient. Specifically, the results implicate that improvement of governance leads to an optimal allocation and functional improvement of financial sources in decreasing income inequalities . Th results remain the same when other criteria for good governance are used in the model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Income distribution
  • financial sources abundance
  • good governance
  • Generalized Method of Moments
  • Islamic countries. JEL Classification: C32
  • P37
  • G28
  • D30
ادیب‌پور، مهدی و آزاده محمدی‌ویایی (1395)، «اثر فساد اقتصادی بر نابرابری توزیع درآمد»، فصل‌نامۀ سیاست‌های راه‌بردی و کلان، س 4، ش 14.
اشرفی، یکتا، مهدی خداپرست مشهدی، و مصطفی سلیمی‌فر (1393)، «نقش دولت‌ها در توسعۀ مالی: مطالعۀ موردی کشورهای عضو اوپک»، فصل‌نامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، س 22، ش 70.
بابازاده، محمد، صالح قویدل، و حسن عموزاده خلیلی (1389)، «بررسی عوامل مؤثر بر توزیع درآمد با تأکید بر نقش تجارت خارجی: مطالعۀ موردی ایران»، فصل‌نامۀ اقتصاد کاربردی، س 1، ش 2.
تودارو، مایکل (1386)، توسعۀ اقتصادی در جهان سوم، ترجمۀ غلام‌علی فرجادی، تهران: مؤسسۀ عالی پژوهش در برنامه‌ریزی و توسعه.
جلالی‌نائینی، سیداحمدرضا، و مجتبی غفاری (1394)، «نقش نهادها در نابرابری»، فصل‌نامۀ برنامه‌ریزی و بودجه، س 20، ش 3.
دهمرده، نظر و زینب شکری (1389)، «اثرات توسعۀ مالی بر توزیع درآمد در ایران»، فصل‌نامۀ پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، س 18، ش 54.
دیزجی، منیره و محدثه آهنگری گرگری (1394)، «تأثیر توسعۀ مالی بر توزیع درآمد در کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه»، فصل‌نامۀ اقتصاد مالی و توسعه، س 9، ش 33.
رضالو، روح‌اله (1394)، «بررسی تأثیر تجارت خارجی بر توزیع درآمد در کشورهای منتخب جهان»، سومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد و حساب‌داری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرند، 26 آذر.
رضایی، ابراهیم، آیسا علیزاده‌حصار، و زهرا صالحیان صالحی‌نژاد (1393)، «تحلیل نقش عوامل بنیادی بر توزیع درآمد با تأکید بر نقش فساد»، فصل‌نامۀ مدل‌سازی اقتصادسنجی، س 1، ش 2.
رضایی، اسعداله و همکاران (1392)، «تأثیر اندازۀ دولت بر توزیع درآمد در ایران»، فصل‌نامۀ سیاست‌های راه‌بردی و کلان، س 1، ش 4.
زراء‌نژاد، منصور و عبدالکریم حسن‌پور (1393)، «بررسی تأثیر توسعۀ بازارهای مالی بر نابرابری درآمدی در اقتصاد ایران»، فصل‌نامۀ مدل‌سازی اقتصادسنجی، س 1، ش 1.
سحابی، بهرام، منصور اعتصامی، و خالد امین‌پور (1392)، «بررسی اثر حکم‌رانی خوب و اندازۀ دولت بر توسعۀ مالی در کشورهای منتخب»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های رشد و توسعۀ اقتصادی، س 3، ش 12.
شاه‌آبادی، ابوالفضل و سارا ساری‌گل (1393 الف)، «بررسی تطبیقی تأثیر عوامل نهادی بر توزیع درآمد کشورهای عضو گروه D8 و D7»، در مجموعه‌مقالات چهارمین همایش مجازی بین‌المللی تحولات جدید ایران و جهان، 27 فروردین 1392.
شاه‌آبادی، ابوالفضل و سارا ساری‌گل (1393 ب)، «تأثیر حقوق مالکیت فکری بر نابرابری درآمد در کشورهای درحال‌توسعه و توسعه‌یافتۀ منتخب»، فصل‌نامۀ پژوهش‌های اقتصادی کاربردی، س 1، ش 4.
شاه‌آبادی، ابوالفضل و عبدالله پورجوان (1389). «حکم‌رانی، رقابت‌پذیری و رشد اقتصادی کشورهای منتخب»، فصل‌نامۀ راه‌برد یاس، ش 22.
شاه‌آبادی، ابوالفضل، بهزاد امیری، و سارا ساری‌گل (1395)، «نهادها و برابری درآمد: مطالعۀ موردی کشورهای منتخب عضو جنبش عدم‌تعهد»، فصل‌نامۀ پژوهشهای اقتصادی، س 16، ش 61.
صابونچی، محمدحسین و علی رشیدزاده (1393)، «اثر جهانی‌شدن و سرمایه‌گذاری خارجی بر روی توزیع درآمد در ایران»، مجلۀ اقتصادی، س 14، ش 1 و 2.
صامتی، مجید و زهرا السادات سجادی (1391)، «تأثیر توسعۀ مالی بر نابرابری توزیع درآمد: مطالعۀ موردی منتخبی از کشورهای درحال‌توسعه»، پژوهش‌نامۀ اقتصاد کلان، ش 14.
صیادی، سعیده (1391)، تأثیر حکم‌رانی خوب بر توزیع درآمد در کشورهای عضو دی هشت و سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان.
گلخندان، ابوالقاسم (1395)، «تأثیر آستانه‌ای تورم بر نابرابری درآمد در ایران: مدل رگرسیون انتقال ملایم (STR)»، دوفصل‌نامۀ جستارهای اقتصادی ایران، س 13، ش 25.
مهرگان، نادر، میثم موسایی، و رضا کیهانی‌حکمت (1387)، «رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران»، مجلۀ رفاه اجتماعی، س 7، ش 28.
میدری، احمد (1385)، «مقدمه‌ای بر نظریۀ حکم‌رانی خوب»، نشریۀ رفاه اجتماعی، ش 22.
میدری، احمد و جعفر خیرخواهان (1383)، حکم‌رانی خوب بنیان توسعه، تهران: مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی.
نعمت‌نژاد، کوروش (1394)، «تأثیر کیفیت مقررات بر توزیع درآمد در گروه کشورهای با درآمد بالا»، در: مجموعه‌مقالات اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت، اقتصاد، حساب‌داری و علوم تربیتی، ساری: شرکت علمی و پژوهشی و مشاوره‌ای آینده‌ساز، 30 خرداد.
نوروزی‌چاکلی، عبدالرضا، محمد حسن‌زاده، و حمزه‌علی نورمحمدی (1388)، سنجش علم، فناوری و نوآوری (مفاهیم و شاخص‌های بین‌المللی)، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
AmanUllah, M. and E. Ahmad (2007), “Corruption and Income Inequality”, Annual General Meeting, Islamabad: Pakistan Society of Development Economists.
Amendola, A., J. Easaw, and A. Savoia (2011), “Inequality in Developing Economics: The Role of Institutional Development”, Economics Department Discussion Paper Series, vol. 11.
Ang, J. (2008), “Finance and Inequlity: The Case of India”, CAMA Working Paper Series.
Apergis, N., C. D. Dincer, and J. E. Payne (2010), “The Relationship between Corruption and Income Inequality in US States: Evidence from a Panel Co-Integration and Error Correction Model”, Public Choice, 145(1/2).
Araujo, J. A. and J. Cabral (2015), “The Relationship between Incomeinequality and Economic Growth in Brazil: 1995-2012”, Universidad Nacional Autónoma de México, 46(180).
Asiama, J. and H. Mobolaji (2011), “Trade and Financial Openness, Institutional Quality, and Financial Development in Sub-Sahara Africa (SSA)”, International Conference on International Trade and Investment (ICITI).
Bacarreza, G. and F. Rioja (2008), “Financial Development and the Distribution of Income in Latin America and the Caribbean”, Institute for the Study of Labor, IZA DP, 17(4).
Batuo, E. M., F. Guidi, and M. Kupukile (2010), “Financial Development and Income Inequality: Evidence from African Countries”, MPRA Paper, no. 25658.
Bittencourt, M. F. Meyer (2006), “Financial Development and Inequality: Brazil 1985-99”, Department of Economics, University of Bristol, Discussion Paper, no. 06/582.
Chong, A. and C. Calderon (2000), “Institutional Quality and Distribution of Income”, Economic Development and Cultural Change, 48(4).
Clarke, G., L. C. Xu, and H. F. Zou (2006), “Finance and Income Inequality: What Do the Data Tell Us?”, Southern Economic Journal, 72(3).
Dincer, O. C. and B. Gunalp (2012), “Corruption and United States”, Journal of Contemporary Economic Policy, 30(2).
Girma, S. and A. Shortland (2008), “The Political Economy of Einancial Development”, Oxford Economic Papers, 60(3).
Im, K. S., M. H. Pesaran, and Y. Shin (2003), “Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels”, Journal of Econometrics, 115(1).
Jauch, S. and S. Watzka (2011), “Financial Development and Income Inequality”, CESifo Working Paper Series 3687, CESifo Group Munich, Category 6: Fiscal Policy, Macroeconomics and Growth.
Kaufmann, D., A. Kraay, and M. Mastruzzi (2009), “Governance Matters VIII: Aggregate and Individual Governance Indicators 1996-2008”, Policy Research Working Paper, no. 4978.
Kim, S. J. and E. Wu (2008), “Sovereign Credit Ratings, Capital Flows and Financial Sector Development in Emerging Markets”, Emerging Markets Review, 9(1).
Law, S-H., H-B. Tan, and W. N. W. Azman-Saini (2014), “Financial Development and Income Inequality at Different Levels of Institutional Qlity”, Journal of Emerging Markets Finance and Trade, 50(1).
Liang, Zh. (2006), “Financial Development and Income Distribution: A System GMM Panel Analysis with Application to Urban China”, Journal of Economic Development, 31(2).
Meschi, E. and M. Vivarelli (2008), “Trade and Income Inequality in Developing Countries”, World Development, 37(2).
Mi, Z. and Q. Liu (2014), “Income Inequality, Fiscal Redistribution, and Governmental Corruption: Evidence from Chinese Provincial Data”, Journal of Developing Areas, 48(4).
Monnin, P. (2014), “Inflation and Income Inequality in Developed Economies”, CEP Working Paper.
North, D. C. (1990), Rnstitutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge: Cambridge University Press.
Rafael, R. and Q. Li (2003), “Economic Openness, Democracy and Income Inequality: An Empirical Analysis”, Comparative Political Studies, 11(4).
Roe, M. and J. Siegel (2011), “Political Instability: Effects on Financial Development, Roots in the Severity of Economic Inequality”, Journal of Comparative Economics, 39(3).
Romer, P. M. (1986), “Increasing Returns and Long Run Growth”, Journal of Political Economy, 94(5).
Samadi, A. H. (2009), “Financial Development and Simultaneous (Trade and Financial) Openness Hypothesis: The Case of Iran”, The Journal of Economic Policy, vol. 2.
Shahbaz, M. and F. Islam (2011), “Financial Development and Income Distribution in Pakistan: an Application of ARDL Approach”, Journal of Economic Development, 36(1).
Sylwester, K. (2002), “Can Education Expenditures Reduce Income Inequality?”, Economics of Education Review, 21(1).
Thalassinos, E., E. Ugurlu, and Y. Muratoglu (2012), “Income Inequality and Inflation in the EU”, European Research Studies, 12(1).
Thalassinos, E., E. Ugurlu, and Y. Muratoglu (2012), “Income Inequality and Inflation in the EU”, European Research Studies, 32(1).
Zhang, Q. and R. Chen (2015), “Financial Development and Income Inequality in China: An Application of SVAR Approach”, Journal Procedia Computer Science, vol. 55.