اقتصاد و  تجارت نوین

اقتصاد و تجارت نوین

نااطمینانی سیاست های پولی و نوسانات بازار سهام در اقتصاد ایران: رهیافت علیّت گرنجر مارکوف سوئیچینگ

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان
1 کلان- پولی- مالی- سنجی
2 دانشیار، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 گروه مدیریت، دانشکده کاسپین، دانشگاه تهران، تهران، ایران.
10.30465/jnet.2025.50727.2187
چکیده
پس از بحران مالی جهانی، بررسی رابطه نااطمینانی سیاست‌های اقتصادی و نوسانات بازارهای مالی اهمیت ویژه‌ای یافته است. این مطالعه با به‌کارگیری رهیافت علیت گرنجر مارکوف‌سویچینگ و داده‌های فصلی ۱۴۰۳-۱۳۷۰، به بررسی رابطه غیرخطی بین نااطمینانی سیاست پولی و نوسانات بازار سهام ایران می‌پردازد. یافته‌ها الگویی دو رژیمی را آشکار می‌کند: در رژیم صفر (دوره‌های با سطوح بالای نااطمینانی و نوسانات شدید - نظیر اجرای سیاست‌های تعدیل اقتصادی در دهه ۱۳۷۰، تحریم‌های سال ۱۳۹۲، خروج آمریکا از برجام در ۱۳۹۷ و سقوط بورس در ۱۳۹۹) یک رابطه علیت دوطرفه و خودتقویت‌گر برقرار است که به شکل چرخه معیوب، بی‌ثباتی را در هر دو بازار تشدید می‌کند. در مقابل، در رژیم یک (دوره‌های با سطوح پایین نااطمینانی و نوسانات ملایم)، رابطه به صورت یک‌طرفه و تنها از سمت نااطمینانی سیاست پولی به بازار سهام عمل می‌کند. اگرچه شدت این اثرگذاری با ضریب 98/0 در مقایسه با رژیم پرنوسان (31/4) به مراتب کمتر است، اما همچنان معنادار می‌باشد. این نتایج بر ضرورت مدیریت فعال نااطمینانی سیاست پولی، به‌ویژه در دوران شوک‌های کلان، برای شکستن چرخه معیوب و تثبیت بازار سرمایه تأکید دارد.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

Monetary Policy Uncertainty and Stock Market Volatility in the Iranian Economy: Granger Markov Switching Causality Approach

نویسندگان English

Ezzatullah Abbasian 2
Davoud Tabarsa 3
2 2. Associate Professor, Faculty of Management, University of Tehran, Tehran, Iran
3 Department of Management, Caspian Faculty, University of Tehran, Tehran, Iran.
چکیده English

Following the global financial crisis, examining the relationship between economic policy uncertainty and financial market volatility has gained significant importance. This study employs the Markov-Switching Granger Causality approach and quarterly data from 1991-2022 to investigate the nonlinear relationship between monetary policy uncertainty and stock market volatility in Iran. The findings reveal a dual-regime pattern: in Regime 0 (periods of high uncertainty and severe volatility - such as the structural adjustment policies of the 1990s, sanctions in 2013, the US withdrawal from JCPOA in 2018, and the stock market crash in 2020), a bidirectional self-reinforcing causal relationship exists, creating a vicious cycle that intensifies instability in both markets. Conversely, in Regime 1 (periods of low uncertainty and mild fluctuations), the relationship is unidirectional, running solely from monetary policy uncertainty to stock market volatility. Although the intensity of this effect, with a coefficient of 0.98, is considerably lower compared to the high-volatility regime (4.31), it remains statistically significant. These results emphasize the necessity of active management of monetary policy uncertainty, particularly during major shocks, to break this vicious cycle and stabilize the capital market.

کلیدواژه‌ها English

Monetary policy uncertainty
stock market volatility
Granger causality
Markov switching
Iran

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 01 مهر 1404

  • تاریخ دریافت 26 اسفند 1403
  • تاریخ بازنگری 08 تیر 1404
  • تاریخ پذیرش 24 مرداد 1404