اقتصاد و  تجارت نوین

اقتصاد و تجارت نوین

بررسی تأثیر تنوع و تمرکز واردات بر ردپای اکولوژیکی: شواهدی از کشورهای عضو اوپک

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان
1 استادیار. گروه اقتصاد. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. دانشگاه ایلام. ایلام. ایران
2 دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
10.30465/jnet.2025.53008.2244
چکیده
کشورهای عضو اوپک به دلیل وابستگی بالا به منابع فسیلی و سهم قابل‌توجه در انتشار گازهای گلخانه‌ای، نقش تعیین‌کننده‌ای در تحولات زیست‌محیطی جهان دارند و ساختار تجاری آن‌ها می‌تواند بر پایداری محیط‌زیست اثرگذار باشد. در این تحقیق با استفاده از داده‌های سالانه یازده کشور عضو اوپک در دوره ۱۹۹۵ تا ۲۰۲۲ و روش هم‌انباشتگی داده های تابلویی CS-ARDL، تأثیر ساختار واردات شامل دو مؤلفه تنوع و تمرکز را بر ردپای اکولوژی بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهد که افزایش تنوع واردات در بلندمدت به افزایش ردپای اکولوژی منجر می‌شود، در حالی که تمرکز واردات تأثیر معناداری بر آن ندارد. این یافته‌ها تأییدکننده نسبی فرضیه «پناهگاه آلودگی» هستند؛ به این معنا که گسترش واردات متنوع، به‌ویژه توسط کشورهایی با استانداردهای زیست‌محیطی پایین‌تر، می‌تواند موجب افزایش انتشار آلاینده‌ها شود. علاوه بر این نتایج نشان می‌دهد، پیشرفت فناوری و مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر در کاهش تخریب محیط‌زیست مؤثر هستند؛ در حالی که رشد صنعتی اثر مثبت بر رد پای اکولوژی دارد. بنابراین، بازنگری در سیاست‌های تجاری، توسعه فناوری‌های پاک و گسترش استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر برای کاهش ردپای اکولوژی و حرکت به‌سوی توسعه پایدار در کشورهای عضو اوپک ضروری است.
کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله English

Examining the Impact of Import Diversification and Concentration on the Ecological Footprint: Evidence from OPEC Member Countries

نویسندگان English

Fereshteh Mohamadian 1
mustafa Abbas dhaiban 2
alaa Falah lateef 2
1 Assistant Professor. Department of Economics. Faculty of Literature and Humanities. University of Ilam. Ilam. Iran
2 Master's student in Economics, Faculty of Literature and Humanities, Ilam University, Ilam, Iran
چکیده English

OPEC member countries, due to their high dependence on fossil fuels and significant share in greenhouse gas emissions, play a crucial role in global environmental changes, and their trade structure can significantly affect environmental sustainability. In this study, using annual data for eleven OPEC member countries during the period 1995–2022 and employing the CS-ARDL panel cointegration method, the impact of import structure—including two components: diversity and concentration—on the ecological footprint has been examined. The results indicate that increasing import diversity in the long run leads to a rise in the ecological footprint, while import concentration has no significant effect. These findings provide partial support for the “pollution haven” hypothesis, suggesting that the expansion of diverse imports, especially from countries with lower environmental standards, may result in higher pollutant emissions. Furthermore, the results show that technological advancement and the use of renewable energy sources contribute to reducing environmental degradation, whereas industrial growth has a positive effect on the ecological footprint. Therefore, revising trade policies, promoting clean technologies, and expanding the use of renewable energies are essential steps toward reducing the ecological footprint and achieving sustainable development among OPEC member countries.

کلیدواژه‌ها English

Ecological footprint
Import diversification
Import concentration
OPEC member countries
CS-ARDL

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از 20 آذر 1404

  • تاریخ دریافت 18 مهر 1404
  • تاریخ بازنگری 07 آذر 1404
  • تاریخ پذیرش 11 آذر 1404