بررسی تأثیر ریسک‌های اقتصادی، سیاسی و مالی بر اقتصاد دانش بنیان

جعفری, ژاله; عسکری, فرید; هاشمی دیزج, عبدالرحیم; خلیلی, فرزانه

doi:10.30465/jnet.2025.50506.2169

بررسی تأثیر ریسک‌های اقتصادی، سیاسی و مالی بر اقتصاد دانش بنیان

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشجوی دکتری گروه اقتصاد،واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر،ایران

² ستادیارگروه اقتصاد، واحد ابهر،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر،ایران

³ دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

⁴ استادیار گروه اقتصاد، واحد ابهر ،دانشگاه آزاد اسلامی، ابهر، ایران

10.30465/jnet.2025.50506.2169

چکیده

اقتصاد دانش‌بنیان، به‌عنوان یکی از مدل‌های نوین رشد اقتصادی، تحت تأثیر مستقیم ریسک‌های اقتصادی، مالی و سیاسی قرار دارد. این پژوهش تأثیر این ریسک‌ها را بر شاخص اقتصاد دانش‌بنیان در 42 کشور منتخب جهان طی سال‌های 2000 تا 2021 بررسی می‌کند. با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)، نتایج نشان می‌دهد که هر سه نوع ریسک (اقتصادی، مالی و سیاسی) به‌طور منفی و معنادار بر این شاخص اثر می‌گذارند. ریسک اقتصادی منجر به افزایش هزینه‌ها و کاهش برنامه‌ریزی بلندمدت می‌شود. ریسک مالی، با محدود کردن دسترسی به سرمایه، رشد نوآوری را مختل می‌کند. ریسک سیاسی نیز با ایجاد بی‌ثباتی و تغییرات ناگهانی در قوانین، از ورود سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی جلوگیری می‌کند. یافته‌های این تحقیق بر لزوم سیاست‌گذاری‌های جامع برای کاهش ریسک‌ها و تقویت پایداری اقتصاد دانش‌بنیان تأکید دارد. پیشنهادهایی مانند تقویت تحقیق و توسعه، ایجاد محیط‌های نظارتی پایدار و حمایت از تأمین مالی نوآورانه ارائه شده است. این راهکارها می‌توانند بستر لازم برای توسعه اقتصادهای دانش‌بنیان و ارتقای رقابت‌پذیری جهانی را فراهم آورند.
طبقهبندی JEL:
O32 .G32, D81, C32,

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the impact of economic, political and financial risks on the knowledge-based economy

نویسندگان [English]

Jaleh Jafary ¹
farid askari ²
Abdulrahim Hashemi Dizj ³
Farzaneh KHalili ⁴

¹ PhD Candidate Departement of economics, Abhar Branch, Islamic Azad University, Abhar, Iran

² Assistant Professor Departement of Economics, , Abhar Branch, Islamic Azad University, Abhar, Iran

³ Associate Professor Departement of Economics, Faculty of Social Sciences University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran

⁴ Assistant Professor Departement of Economics, , Abhar Branch, Islamic Azad University, Abhar, Iran

چکیده [English]

The knowledge-based economy, as one of the new models of economic growth, is directly affected by economic, financial, and political risks. This study examines the impact of these risks on the knowledge-based economy index in 42 selected countries around the world from 2000 to 2021. Using the generalized method of moments (GMM), the results show that all three types of risk (economic, financial, and political) negatively and significantly affect this index. Economic risk leads to increased costs and reduced long-term planning. Financial risk, by limiting access to capital, disrupts the growth of innovation. Political risk, by creating instability and sudden changes in laws, prevents the entry of domestic and foreign investments. The findings of this study emphasize the need for comprehensive policies to reduce risks and strengthen the sustainability of the knowledge-based economy. Suggestions include strengthening research and development, creating sustainable regulatory environments, and supporting innovative financing. These solutions can provide the necessary platform for the development of knowledge-based economies and enhance global competitiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

Economic risk؛ political risk؛ financial risk؛ knowledge-based economy؛ generalized moments JEL Classification: O32
D81
C32
G32

مراجع

پایتختی اسکویی، سید علی و طبقچی اکبری، لاله (1397). بررسی تأثیر اقتصاد دانش‌بنیان بر توسعه بازارهای مالی: یک مطالعه هم انباشتگی پانلی با رویکرد الگوی خودتوضیح با وقفه‌های گسترده. فصلنامه سیاستهای مالی و اقتصادی، 6(21)، 57-80.‎

پورمتقی آلمانی، صفیه و شاه آبادی، ابوالفضل ومهرگان، نادر (1401). تأثیر جهانی‌شدن و جذب سرریز فناوری بر تاب‌آوری اقتصادی. دوفصلنامۀ علمی مطالعات و سیاست‌های اقتصادی، 9(1)، 7-36.

‎سالم (1397). ارزیابی تاثیرگذاری اقتصاد دانش‌بنیان بر رشد اقتصادی در چارچوب مدل رشد درون‌زای گسترش‌یافته. پژوهشنامه اقتصادی، 18(68)، 187-218.‎

سلیم، علی و رضوی، محمدرضا و رادفر، رضا و غفاری، فرهاد و افشاری مفرد، مسعود (1397). بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی بر سرریز فناوری به شرکت‌های سرمایه‌پذیر ایرانی. سیاست علم و فناوری، 11(2)، 47-56.‎

سوری، علی (1392). اقتصاد سنجی پیشرفته همراه با کاربرد Stata و Eviews، انتشارات فرهنگ شناسی، تهران.

شاه‌آبادی، ابوالفضل و سلیمی، صبا (1398). تأثیر حکمرانی خوب بر شدت تحقیق و توسعه کشورهای منتخب توسعه‌یافته و در حال توسعه. سیاست علم و فناوری، 8(2)، 35-46.‎

فراهانی فر، فروغ و حسینی شکیب، مهرداد و خمسه، عباس و حسنوی آتشگاه، رضا (1400). شناسایی و رتبه‌بندی عوامل مؤثر بر سرریز فناوری‌های دفاعی به کسب‌وکارهای تجاری. راهبرد دفاعی، 19(2)، 179-208.‎

کشاورز، غلامرضا و حسین زاده، هدایت و قرنجیک، مریم (1401). بررسی تاثیر ریسک اقتصادی، سیاسی و مالی بر رشد اقتصادی شواهدی از اقتصاد ایران. مجله راهبرد اقتصادی، 3(11)، 84-110.

مهربانی، فاطمه و قبادی، صغری و رضاییان، علی (1393). بررسی اثر و رابطه بین اقتصاد دانش بنیان و بهره وری کل عوامل تولید، مطالعه موردی کشورهای توسعه یافته، نوظهور و در حال توسعه، جستارهای اقتصادی ایران، 11(21)، 125-159.

Akhavan, M., Sebt, M. V., & Ameli, M. (2021). Risk assessment modeling for knowledge based and startup projects based on feasibility studies: A Bayesian network approach. Knowledge-Based Systems, 222, 106992.

Alesina, A., & Summers, L. H. (1993). Central bank independence and macroeconomic performance: some comparative evidence. Journal of Money, credit and Banking, 25(2), 151-162.

Andrenelli, A., Gourdon, J., & Moïsé, E. (2019). International technology transfers policies.

Arellano, M. and Bond, S. (1991); "Some Test of Specification for Panel Data: Monte Carlo Evidence and Application to Employment Equations”, Review of Economic Studies, 58: 277-297.

Babenko, V., Pravotorova, O., Yefremova, N., Popova, S. M., Kazanchuk, I. D., & Honcharenko, V. (2020). The innovation development in China in the context of globalization.

Baltagi, B. (2005); Econometric analysis of panel data, Third Edition, McGraw-Hill.

Baltagi, B. H. (1995). Econometric analysis of panel data. Wiley, New York.

Bayar, Y., & Aytemiz, L. (2015). Impact of economic freedom, political stability and economic growth in the USA on emerging Asian economies. Актуальні проблеми економіки, (6), 62-73.

Benaroch, M., Lichtenstein, Y., & Fink, L. (2016). Contract design choices and the balance of ex ante and ex post transaction costs in software development outsourcing. Mis Quarterly, 40(1), 57-82.

Boix, C. (2019). Democratic capitalism at the crossroads: Technological change and the future of politics. Princeton University Press.

Bremer, B., Di Carlo, D., & Wansleben, L. (2023). The constrained politics of local public investment under cooperative federalism. Socio-Economic Review, 21(2), 1007-1034.

Choi, Y. J., Huber, E., Kim, W. S., Kwon, H. Y., & Shi, S. J. (2020). Social investment in the knowledge-based economy: New politics and policies. Policy and Society, 39(2), 147-170.

Daiya, H. (2024). AI-Driven Risk Management Strategies in Financial Technology. Journal of Artificial Intelligence General science (JAIGS) ISSN: 3006-4023, 5(1), 194-216.

Dornbusch, U. (2021). Destabilisation and accelerated roll-back of a mixed sediment barrier in response to a managed breach. Journal of Marine Science and Engineering, 9(4), 374.

Gaftea, V. (2014). Socio-economic major risks related to the information technology. Procedia Economics and Finance, 8, 336-345.

Greene, W. H. (2008). Econometric Aanalysis, sixth edition, New Jersey, Upper Saddle River: Pearson International.

Haskel, J., & Westlake, S. (2022). Restarting the future: How to fix the intangible economy. Princeton University Press.

Hull, M. A., Rees, C. J., Sharp, L., & Koo, S. (2020). A risk-stratified approach to colorectal cancer prevention and diagnosis. Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology, 17(12), 773-780.

Iversen, T., & Soskice, D. (2019). Democracy and prosperity: the reinvention of capitalism in a turbulent century. Princeton University Press.

Jacques, O. (2022). Electoral competition and the party politics of public investments. Party Politics, 28(6), 1029-1040.

Jahn, D. (2016). Changing of the guard: Trends in corporatist arrangements in 42 highly industrialized societies from 1960 to 2010. Socio-Economic Review, 14(1), 47–71.

Kabaklarli, E. S. R. A., Duran, M. S., & Üçler, Y. T. (2018). High-technology exports and economic growth: panel data analysis for selected OECD countriesHigh-technology exports and economic growth: panel data analysis for selected OECD countries. In Forum Scientiae Oeconomia (Vol. 6, No. 2018) Issue No. 2: Economic Growth, Innovations and Lobbying, pp. 47-60). Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB.

Kamrani, S., Baghaei Sarabi, A., & Mirzaee, K. (2022). A Thematic Analysis of Obstacles to Good Governance in the System of Non-Governmental Economic Organizations in Iran (A Study of the Association of Iranian Home Appliance Industries). Strategic Research on Social Problems, 11(3), 67-94.

Keshavarz, H., Hosseinzadeh, R., & Gharanjik, M. (2022). The Impact of Political, Financial and Economic Risk on Economic Growth: Evidence from Iran's Economy. Economic Strategy, 11(42), 85-108.

Lee, E., Park, Y., & Shin, J. G. (2009). Large engineering project risk management using a Bayesian belief network. Expert systems with applications, 36(3), 5880-5887.

Levin, A., Lin, C. F., & Chu, C. S. J. (2002). Unit root tests in panel data: asymptotic and finite-sample properties. Journal of econometrics, 108(1), 1-24.

Lindvall, J. (2017). Reform capacity. Oxford University Press.

Mátyás, L., & Sevestre, P. (Eds.). (2008). The econometrics of panel data: fundamentals and recent developments in theory and practice.

Mechler, R. (2017). Reviewing estimates of the economic efficiency of disaster risk management: opportunities and limitations of using risk-based cost–benefit analysis. Natural Hazards, 81, 2121-2147.

Mishkin, F. S., & Eakins, S. G. (2019). Financial markets. Pearson Italia.

Nikpey Pesyan, V., Mohammadzadeh, Y., Rezazadeh, A., & Ansari Samani, H. (2024). Spatial analysis of dependency culture resulting from exchange rate fluctuations on herding behavior in Iran’s housing market. International Journal of Housing Markets and Analysis.

Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD), 1993.

Örsal, D. D. K. (2009). Essays on panel cointegration testing.

Pishdad, A., Koronios, A., Reich, B. H., & Geursen, G. (2014). Identifying Gaps in Institutional Theory. ACIS.

Pupentsova, S. V., & Gromova, E. A. (2021). Risk management in business valuation in the context of digital transformation. Real Estate Management and Valuation, 29(2), 97-106.

S.K. Sharma, U. Chanda, Developing a Bayesian belief network model for prediction of R & D project success, J. Manag. Anal. 4 (2017) 321–344.

Seidl, T. (2023). Investing in the knowledge economy: The comparative political economy of public investments in knowledge‐based capital. European journal of political research, 62(3), 924-944.

Stiglitz, J. E., & Greenwald, B. C. (2014). Creating a learning society: A new approach to growth, development, and social progress. Columbia University Press.

Su, H. (2024). Research on operational strategy and risk management of cross-border e-commerce platform. Financial Engineering and Risk Management, 7(3), 51-56.

Tembhekar, P., Malaiyappan, J. N. A., & Shanmugam, L. (2023). Cross-Domain Applications of MLOps: From Healthcare to Finance. Journal of Knowledge Learning and Science Technology ISSN: 2959- 6386 (online), 2(3), 581-598.

Thelen, K. (2019). Transitions to the knowledge economy in Germany, Sweden, and the Netherlands. Comparative Politics, 51(2), 295–315.

Yet, B., Constantinou, A., Fenton, N., Neil, M., Luedeling, E., & Shepherd, K. (2016). A Bayesian network framework for project cost, benefit and risk analysis with an agricultural development case study. Expert Systems with Applications, 60, 141-155.