تأثیر تاب‌آوری و آسیب‌پذیری اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای نفتی

طاهرپور, جواد

doi:10.30465/jnet.2019.4281

تأثیر تاب‌آوری و آسیب‌پذیری اقتصادی بر رشد اقتصادی کشورهای نفتی

نوع مقاله : علمی- پژوهشی

نویسنده

جواد طاهرپور

استادیار اقتصاد، دانشگاه علامه طباطبائی

10.30465/jnet.2019.4281

چکیده

تحت تأثیر قرار گرفتن اقتصاد کشورها از شوک‌های اقتصادی دنیای خارج منشأ ظهور بحث آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی در ادبیات اقتصادی شد. سوالی که در اینجا به ذهن می‌رسد این است آیا برای کشورهای نفتی که اغلب در برابر شوک‌های نفتی قرار می‌گیرند، درجه آسیب‌پذیری و تاب‌آوری متفاوت می‌تواند اختلاف درآمد سرانه کشورها را توضیح دهد. مطالعه حاضر با استفاده از روش GMM برای دوره زمانی 2014-2005 و برای 18 کشور نفتی اثر تاب‌آوری اقتصادی و آسیب‌پذیری اقتصادی روی درآمد سرانه کشورها را بررسی کرده است. نتایج مطالعه نشان داد که تاب‌آوری اثر مثبت و آسیب‌پذیری اثری منفی بر درآمد سرانه کشورها دارد. این بدان معنا است که کشورهایی که از تاب‌آوری بالاتر و آسیب‌پذیری کم‌تر برخوردار هستند، توانسته‌اند درآمد سرانه‌های بالاتری را تجربه کنند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The effect of economic resilience and vulnerability on economic growth of oil countries

نویسنده [English]

Javad Taherpoor

Assistant Professor of Economics, Allameh Tabatabai University

چکیده [English]

Affecting economy of countries due to outside oil, monetary and fiscal shocks was considered as origin of emerging the issue of economic vulnerability and resilience in the economic literature. Economic resilience and vulnerability can be considered as an environment for activities of economic factors and a determinant of economic growth. Here, the raised question is that whether the degree of different vulnerability and resilience can explain difference in per capita income in oil producer countries that are always exposed in oil shocks. According to this issue, the present research has studied the effects of economic resiliency and vulnerability of 18 oil producer countries on their per capita income using the GMM method for the time period of 2005-2014.
The research results showed that per capita income difference can be related with economic degree of vulnerability of countries, even among oil producing countries that are exposed on oil shocks. As expected, resilience has a positive effect on per capita income of countries. This means that countries with higher resilience have experienced a higher per capita income. Coefficients of economic vulnerability index have been negative and significant, which is consistent with theoretical bases completely and shows that countries with lower vulnerability have higher per capita income.

کلیدواژه‌ها [English]

resilience
vulnerability
Economic
growth

مراجع

ابراهیمی، محسن و زیرک، معصومه (1391). «رابطه علی شاخص مقاومتی و سرمایه‌گذاری در ایران: تحلیل تجربی از اقتصاد مبتنی بر رویکرد مقاومتی»، مجله اقتصادی، دو ماهنامه بررسی مسائل و سیاست‌های اقتصادی، شماره‌های 9 و 10، صص 46-25.

ابونوری، اسمعیل. لاجوردی، حسن (1395). « برآورد شاخص آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی به روش پارامتریکی: بررسی موردی کشورهای عضو اوپک». فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد. سال سوم. شماره 3. صص 44-25.

رمضانیان، الهه و غیاثوند، ابوالفضل (1394). «ارزیابی میزان تاب‌آوری اقتصاد ایران طی سال‌های 1392-1375». فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال هیجدهم، شماره 68، صص 132-102.

شاکری، عباس. محمدی، تیمور و نجفی، حامد (1395). «مبانی نظری و محاسبه شاخص آسیب‌پذیری نفت برای کشورهای صادرکننده نفت (مطالعه موردی ایران)». پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران. سال پنجم. شماره 19. صص 111-79

طاهرپور، جواد (1394)، «بهره‌وری، رقابت‌پذیری و اقتصاد مقاومتی»، طرح پژوهشی مرکز پژوهش‌های مجلس.

طاهرپور، جواد و سارا امیری (1396)، «جایگاه آسیب پذیری و تاب آوری اقتصادی ایران در بین کشورهای نفتی»، مجلس و راهبرد، انتشار آنلاین:

http://nashr.majles.ir/article_246.html

غیاثوند، ابوالفضل و فاطمه عبدالشاه (1394). «مفهوم و ارزیابی تاب‌آوری اقتصادی»، پژوهشنامه اقتصادی، سال پانزدهم، شماره 59، صص 187-161.

مغاری، مریم. فریدزاد، علی. خورسندی، مرتضی. (1395). «اثر آسیب‌پذیری و تاب‌آوری اقتصادی بر تولید ناخالص داخلی کشورهای منتخب عضو اوپک». فصلنامه سیاست گذاری پیشرفت اقتصادی دانشگاه الزهرا (س). سال چهارم. شماره 11، صص 106-77.

Angeon, V. and S. Bates (2015), “Reviewing composite vulnerability and resilience indexes: A sustainable approach and application”, World Development, 72, 140-162.

Cordiina, G. (2004). “Economic vulnerability and economic growth: some results from a neo-classical growth modelling approach”. Journal of economic development. Volume 29.

Duval, R., J. Elmeskov and L. Vogal (2007), “Structural policies and economic resilience to shocks”, Working Paper, No 56, OECD.

Agaibi, C. E.; and J. P. Wilson (2005). “Trauma, PTSD, and Resilience: A Review of the Literature”, Trauma, Violence, & Abuse, 6(3), 195-216.

Bates, S. Angeon, V., & Ainouche, A. (2014). “The pentagon of vulnerability and resilience: A methodological proposal in development economics by using graph theory”. Economic Modelling. 42. 445-453

Boorman, J., Fajgenbaum, J., Ferhani, H., Bhaskaran, M., Arnold, D., & Kohli, H. A. (2013). “The centennial resilience index: Measuring countries resilience to shock”. Global Journal of Emerging Market Economies. 5(2). 57-98.

Briguglio, L.; G. Cordina, S. Bugeja and N. Farrugia (2006). “Conceptualising and Measuring Economic Resilience”, Department of Economics, University of Malta.

Briguglio, L.; G. Cordina, N. Farrugia and S. Vella (2008). “Economic Vulnerability and Resilience, Concepts and Measurements”, UNU World Institute for Development Economics Research.

Briguglio, L.; G. Cordina, N. Farrugia and S. Vella (2008). “Economic Vulnerability and Resilience, Concepts and Measurements”, Oxford Development Studies, 37(3), 229-247.

Briguglio, L. and W. Galea (2003), Updating and augmenting the economic vulnerability Index, occasional reports on islands and small states, NO 2004/4.

Cordina, G (2004). “Economic Vulnerability and Economic Growth: Some Results from a Neo-Classical Growth Modelling Approach”. Journal of Economic Development. 29(2). 21-39

FERDI working papres. (2011).” The Economic Vulnerability Index “. [Report]

Guillaumont. P (1999). “On the Economic Vulnerability of Low Income Countries ” International Task Force on Commodity Risk Management in Developing Countries, World Bank

Hill, E.; T. Clair, H. Wial, H. Wolman, P. Atkins, P. Blumenthal, S. Ficenec and A. Friedhoff, (2011) “Economic Shocks and Regional Economic Resilience”, Building Resilient Regions: Urban and Regional Policy and Its Effects, 4, 193-274.

Hallegatte, S. (2014). “Economic Resilience, Definition and Measurement”, The World Bank- Climate Change Group – Office of the Chief Economist

Hassan, S. and Z. Othman, (2015). “The Effect of Economic Resilience on Private Investment in Selected Malaysian Economic Sectors Sallahuddin Hassan”. Mediterranean Journal of Social Sciences, 6(6), 374-380.

Rose, A. (2007), “Economic Resilience to natural and man-made disasters: Multidisciplinary origins and contextual dimensions”, Environmental Hazards, 7(4), 383-395.