2024-03-29T10:10:55Z
https://jnet.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=671
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
درجة وابستگی تجاری کشورهای شرق آسیا با استفاده از جدول داده ـ ستاندة بینالمللی آسیایی
ناهید
پوررستمی
افزایش رشد اقتصادی با تکیه بر توسعة صادرات رویکرد کشورهای شرق آسیا در چند دهة اخیر بوده که تنظیم و استخراج جدول داده ـ ستاندة بینالمللی آسیایی تبلور عینی این رویکرد است. مطالعة دقیقتر سیاستهای اتخاذشده ازسوی این کشورها و همچنین مطالعة درجة وابستگی تجاری این کشورها به یکدیگر و مقایسة نقش ژاپن و چین در منطقه برای ایران، که در برخی سالها تا 35 درصد از صادرات خود را به این دو کشور داشته، حائز اهمیت است. نتایج مطالعه حاکی از افزایش درجة وابستگی کشورهای منطقه به یکدیگر و کاهش وابستگی آنها به سایر کشورهای دنیاست. نکتة حائز اهمیت بالابودن میزان خوداتکایی این کشورها، باتوجه به کاهش تدریجی آن در سالهای 1990 تا 2005 است. درواقع، سیاست منطقهگرایی و گسترش تجارت در کشورهای شرق آسیا با محوریت افزایش ظرفیت تولید داخلی اجرا شده است. یکی دیگر از نتایج تحقیق کاهش درجة وابستگی کشورهای منطقه به ژاپن و افزایش آن به چین از سال 2000 بهبعد است.
جدول داده ـ ستانده
همگرایی
منطقة شرق آسیا
وابستگی
خوداتکایی. طبقهبندی JEL: F15
F42
F63
2018
08
23
1
27
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3208_97f1016e32610b0f2f5aab26c5ed95bf.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
کاربرد مدل RDCGE در بررسی تأثیر الحاق ایران به سازمان جهانی تجارت بر تجارت خارجی در بخشهای کشاورزی و صنعت
محمدحسن
زارع
مرتضی
بکی حسکویی
اسمعیل
ابونوری
رحمان
سعادت
در این پژوهش، بهمنظور بررسی اثر بلندمدت کاهش تعرفهها در چهارچوب الحاق به سازمان جهانی تجارت بر واردات و صادرات بخشهای صنعت و کشاورزی از یک مدل تعادل عمومی پویای بازگشتی (RDCGE) و ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که در بخش کشاورزی پساز رشد 70 درصدی واردات در سال پایه، شاهد یک دهه کاهش ملایم و سپس تثبیت وضعیت موجود خواهیم بود. صادرات این بخش نیز پساز یک دهه کاهش رشد ملایم خود را دوباره آغاز میکند. در بخش صنعت، روند نزولی واردات و صادرات صنعتی در بلندمدت پساز افزایش بهترتیب 21 و 3 درصدی در سال پایه شدیدتر و پایدارتر از بخش کشاورزی است. میانگین رشد بلندمدت واردات و صادرات این بخش 7/3- و 5/3- درصد برآورد شد. رقابتپذیری پایین کالاهای داخلی و فراهمنشدن شرایط بهتر دسترسی به بازار برای کشور ازطریق کاهش تعرفههای کشورهای عضو سازمان، از مهمترین دلایل این وضعیت است.
مدل تعادل عمومی قابلمحاسبة پویای بازگشتی
سازمان جهانی تجارت
آزادسازی تجاری
تعادل نش
تجارت خارجی
ایران. طبقهبندی JEL: F13
C68
I38
2018
08
23
29
51
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3209_624bacc2f95c87914f3607eb29418642.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در اشتغال در کشورهای عضو OECD و کشورهای درحالتوسعه
سیدمحمدرضا
سیدنورانی
حسن
محمدپور
باتوجه به نقش مهم سرمایهگذاری مستقیم خارجی و گسترش فرایند جهانیشدن، در دهههای اخیر، کشورهای جهان در جذب سرمایههای خارجی سعی کردهاند. سرمایهگذاری مستقیم خارجی بهعلت اثرهای خود عاملی مهم در سطح اشتغال کشورها محسوب میشود و تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم در اشتغال دارد. ازآنجا که FDI منبع تأمین سرمایه است، میتواند بهصورت مستقیم اشتغال را افزایش دهد. همچنین ازطریق انتقال فناوریهای جدید و انتقال مهارتهای مدیریتی و دانش روز و سرریزهای ناشی از آنها به افزایش قدرت رقابت، ارتقای دانش نیروی کار، افزایش بهرهوری نیروی کار، افزایش تولید، بهبود تراز پرداختها، و ... میانجامد که بهصورت غیرمستقیم تقاضا برای نیروی کار و درنتیجه اشتغال را افزایش میدهد. در این تحقیق، با استفاده از دادههای تلفیقی (پانل) و با کمک نرمافزارهای SPSS21 و Eviews9 به بررسی تأثیر FDI در اشتغال برای 49 کشور (عضو OECD و درحالتوسعه) طی سالهای 1990 تا 2013 پرداخته شده است. نتایج حاکی از آن است که FDI تأثیری مثبت و معنادار در اشتغال کشورهای OECD و تأثیری منفی در اشتغال کشورهای درحالتوسعه دارد.
سرمایهگذاری مستقیم خارجی
بهرهوری نیروی کار
اشتغال
فناوری
رشد اقتصادی. طبقهبندی JEL: F43
O10
P45
E2
2018
08
23
53
79
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3210_a514ecdf8df8a89f1435fb8091c3a8a7.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
تأثیر متقاطع فراوانی منابع مالی با شاخص نهادی حکمرانی در توزیع درآمد در کشورهای اسلامی منتخب
ابوالفضل
شاهآبادی
محمد
فرهمند
در این تحقیق سعی شده است تأثیر متقاطع فراوانی منابع مالی با شاخص حکمرانی خوب در توزیع درآمد در کشورهای منتخب اسلامی طی دورۀ زمانی 1996 تا 2015 بررسی شود. جامعۀ آماری از هجده کشور اسلامی تشکیل شده است. مدل تحقیق با استفاده از دادههای تابلویی پویا و بهروش گشتاورهای تعمیمیافته (GMM) برآورد شد. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر منفی و بهلحاظ آماری معنادار متغیر تقاطعی فراوانی منابع مالی با حکمرانی بر ضریب جینی در گروه کشورهای موردمطالعه است. درواقع، یافتهها بر این مسئله دلالت دارند که بهبود کیفیت شاخصهای حکمرانی خوب، مطابق با تعریف بانک جهانی، باعث تخصیص بهینه و بهبود کارکرد منابع مالی در کاهش نابرابری درآمد میشود. همچنین بهمنظور تفکیک شاخصهای حکمرانی خوب شش متغیر تقاطعی برآورد و در قالب شش مدل مجزا تأثیر هریک در ضریب جینی برآورد شده است که همگی تأثیر منفی و بهلحاظ آماری معنادار در ضریب جینی دارند.
توزیع درآمد
فراوانی منابع مالی
حکمرانی خوب
روش گشتاورهای تعمیمیافته
کشورهای اسلامی. طبقهبندی: C32
P37
G28
D30
2018
08
23
81
106
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3211_b2c2697d58e0124bd2b8f74aac5c58c0.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
بررسی مزیتهای نسبی و آمادگی صنایع کارخانهای ایران برای شرایط رقابتی تجارت آزاد و الحاق به سازمان تجارت جهانی (WTO)
یحیی
فتحی
عباس
شاکری
محمدقلی
یوسفی
محمدمهدی
بهکیش
هدف از نگارش این تحقیق بررسی مزیتهای نسبی و سنجش آمادگی صنایع کارخانهای ایران برای پیوستن به همگراییهای بینالمللی، بهویژه ازطریق الحاق به سازمان تجارت جهانی است. باتوجه به ماهیت دادهها و خروجیهای موردانتظار، در این مطالعه، از رویکرد تصمیمگیری چندمعیاره و روش رتبهبندی تاپسیس (TOPSIS) استفاده شده است که امکان بهرهگیری از نظرات خبرگی برای دستیابی به اعتبار (validity) بالاتر را فراهم میسازد. نتایج مطالعه حاکی از آن است که علاوهبر مزیتهای نسبی سنتی و مبتنیبر منابع طبیعی، بخشی از دیگر صنایع کارخانهای کشور نظیر تولید جواهرات، ماشینآلات اداری و محاسباتی، قطعات خودرو، دارو و مواد شیمیایی مورداستفاده در پزشکی، ابزارهای اپتیکی و تجهیزات عکاسی، تولید ماشینآلات متالورژیـ ذوب فلز، وسایل نقلیة موتوری، و... نیز تحت ثابتبودن سایر شرایط، از آمادگی بالقوه برای مواجهه با شرایط رقابتی تجارت آزاد برخوردار بوده و الحاق به WTO میتواند برای این صنایع فرصت تلقی شود.
سازمان تجارت جهانی (WTO)
صنایع کارخانهای
مزیت نسبی
بازبودن تجارت
فرایند مذاکرات تجاری طبقه بندی jel: F41
F43
F13
F14
B17
O19
O29
C33
2018
08
23
107
142
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3212_5780fbcefb4049064db79f972f23f9b8.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
تأثیر دوران رونق و رکود اقتصادی در اثرگذاری سرمایهگذاری مستقیم خارجی در محیط زیست رهیافت مدلهای مارکوف ـ سوئیچینگ
مریم
لشکریزاده
در سالیان گذشته، جهانیشدن همراه با افزایش حجم تجارت و سرمایهگذاری در نقاط گوناگون جهان تبعات مثبت و منفی زیستمحیطی متعددی بههمراه داشته است. در پژوهش حاضر، تلاش شده است با استفاده از روش مارکوف ـ سوئیچینگ و دادههای سری زمانی طی دورۀ 1354 تا 1394 تأثیرات سرمایهگذاری مستقیم خارجی در محیط زیست در دورههای تجاری اقتصاد ایران بررسی شود. در این زمینه، دورههای تجاری اقتصاد ایران با استفاده از مدل مارکوف ـ سوئیچینگ استخراج شده و سپس در چهارچوب مدلهای اقتصادسنجی با بهرهگیری از روش همانباشتگی جوهانسون ـ جوسیلیوس تأثیرات دوران رکود و رونق اقتصادی در رابطۀ بین سرمایهگذاری مستقیم خارجی با محیط زیست بررسی شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که طی دورههای تجاری میزان اثرگذاری سرمایهگذاری مستقیم خارجی در محیط زیست متفاوت است. بهطوری که تأثیر سرمایهگذاری مستقیم خارجی در محیط زیست در دوران رونق اقتصادی که پایداری بالاتری دارد بیشتر از دوران رکود است. همچنین نتایج دلالت بر تأیید فرضیۀ پناهگاه آلودگی در دورههای تجاری ایران دارد.
سرمایهگذاری مستقیم خارجی
محیط زیست
مارکوف ـ سوئیچینگ
پناهگاه آلودگی
دورههای تجاری. طبقهبندی JEL:F18
Q52
2018
08
23
143
166
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3213_c32ce0bc2273b9e535f079682828cfa8.pdf
اقتصاد و تجارت نوین
اقتصاد و تجارت نوین
1735-6415
1735-6415
1397
13
شماره 2 (شماره پیاپی: 39)
تأثیر توانمندیهای مولد در پیچیدگی صادرات غیرنفتی مطالعة موردی کشورهای درحالتوسعه
بیتا
نوروزی
یوسف
حسنپور کارسالاری
یکی از محرکهای اصلی پیچیدگی صادرات و تغییر در ساختار تولید کشورهای درحالتوسعه میزان توانمندیهای مولد (دانش انباشتشده) است. سرمایهگذاری خارجی، واردات، سرمایة انسانی، کیفیت نهادها، تشکیل سرمایه، و... ازجمله مؤلفههای ایجادکنندة توانمندیهای مولدند. یکی از اهداف اصلی این مطالعه بررسی تأثیر مؤلفههای یادشده در پیچیدگی صادرات غیرنفتی در کشورهای درحالتوسعه است. اساساً این سؤال مطرح است که آیا تأثیرگذاری این عوامل در میزان پیچیدگی صادرات متناسب با سطح توسعهیافتگی کشورها متفاوت است؟ بهاینمنظور، با استفاده از دادههای تلفیقی سالهای 1997 تا 2013 کشورهای درحالتوسعه، میزان تأثیرگذاری این مؤلفهها بررسی شد. آزمون هاسمن استفاده از مدل اثرات ثابت را تأیید کرده، ولی بهدلیل وجود ناهمسانی واریانس و خودهمبستگی در مدل اثرات ثابت مدل نهایی بهصورت FGLS تخمین زده شده است. نتایج نشان میدهد: 1. مؤلفههای ایجادکنندة توانمندیها بر پیچیدگی صادرات کشورهای درحالتوسعه برحسب سطح درآمد متوسط، بالا، و پایین مشابه و یکسان نیست؛ 2. متغیر موجودی سرمایة مستقیم خارجی تنها عاملی است که در هر سه دسته از کشورهای بررسیشده تأثیر معناداری در پیچیدگی صادرات کشورها داشته است.
پیچیدگی صادرات
توانمندیهای مولد
کشورهای درحالتوسعه. طبقهبندی JEL:F2
O14
.F14
2018
08
23
167
187
https://jnet.ihcs.ac.ir/article_3214_90a765a27e7d673f3923950fda96b07e.pdf